Nghị định số 161/2016/NĐ-CP quy định cơ chế đặc thù trong quản lý đầu tư xây dựng đối với một số dự án thuộc các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2016 - 2020 có quy mô nhỏ, kỹ thuật không phức tạp. Nhà nước hỗ trợ đầu tư một phần, phần còn lại do nhân dân đóng góp và được gọi tắt là dự án nhóm C quy mô nhỏ, đảm bảo các tiêu chí thuộc nội dung đầu tư của các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2016 - 2020 với tổng mức đầu tư dưới 5 tỷ đồng. Dự án nằm trên địa bàn một xã và do UBND xã quản lý, chủ yếu sử dụng một phần ngân sách của Nhà nước, phần kinh phí còn lại do nhân dân đóng góp và các nguồn khác, có sự tham gia thực hiện và giám sát của nhân dân. Phần kinh phí đóng góp của nhân dân có thể bằng tiền hoặc hiện vật, ngày công lao động được quy đổi bằng tiền.

Theo đó, Chính phủ đưa ra các quy định về thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối nguồn ngân sách Trung ương, vốn trái phiếu Chính phủ, vốn công trái Quốc gia, vốn ODA đối với dự án nhóm C quy mô nhỏ. Cụ thể đó là cân đối mức vốn cho dự án khởi công mới phải đáp ứng các yêu cầu theo luật đầu tư công. UBND cấp tỉnh gửi báo cáo tổng hợp kết quả thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối ngân sách Trung ương các dự án khởi công mới của từng chương trình mục tiêu quốc gia tới Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và chủ trương trình mục tiêu quốc gia theo dõi và giám sát. Nội dung báo cáo tổng hợp kết quả thẩm định bao gồm các nội dung về nguồn vốn, cân đối vốn và danh mục các dự án được thẩm định.

Các dự án được áp dụng cơ chế đầu tư đặc thù lập hồ sơ xây dựng công trình đơn giản thay cho báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng. Nội dung của hồ sơ xây dựng công trình bao gồm tên dự án, mục tiêu đầu tư, địa điểm xây dựng, chủ đầu tư, quy mô, tiêu chuẩn kỹ thuật theo thiết kế mẫu, thiết kế điển hình đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành, thời gian thực hiện. Tổng mức đầu tư, trong đó gồm kinh phí Nhà nước hỗ trợ, đóng góp của nhân dân, huy động khác. Bảng kê các chi phí trong đó ưu tiên sử dụng vật liệu tại chỗ và đơn giá lập hồ sơ xây dựng công trình được phép áp dụng theo giá thị trường. Bản vẽ thi công theo thiết kế mẫu, thiết kế điển hình. Bản vẽ thi công theo thiết kế mẫu, thiết kế điển hình và khả năng tự thực hiện của nhân dân, cộng đồng hưởng lợi.

UBND xã có trách nhiệm thẩm định hồ sơ xây dựng công trình, Chủ tịch UBND xã thành lập tổ thẩm định gồm lãnh đạo UBND xã làm tổ trưởng, đại diện ban giám sát đầu tư của cộng đồng xã, tài chính - kế toán xã, chuyên gia hoặc những người có trình độ chuyên môn do cộng đồng bình chọn. Nội dung thẩm định đánh giá sự phù hợp của dự án với quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất của địa phương, các quy hoạch xây dựng và đề án xây dựng nông thôn mới cấp xã. Đồng thời, đánh giá sự phù hợp của thiết kế mẫu, thiết kế điển hình với điều kiện thực tế của mặt bằng thi công công trình. Đánh giá tính khả thi về kỹ thuật, khả năng tự thực hiện của nhân dân và cộng đồng được giao thi công. Chủ trương đầu tư và khả năng huy động vốn theo quy định phê duyệt chủ trương đầu tư và báo cáo thẩm định nguồn vốn và mức vốn ngân sách Nhà nước và tính hợp lý của các chi phí so với mặt bằng giá địa phương.

Điều kiện về thời hạn phê duyệt hồ sơ xây dựng công trình đối với các dự án khởi công mới được bố trí vốn hàng năm, trước thời điểm giao kế hoạch vốn chi tiết cho dự án. Hình thức lựa chọn nhà thầu đối với gói thầu thực hiện bởi cộng đồng được phê duyệt trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu là tham gia thực hiện của cộng đồng.

Căn cứ hồ sơ xây dựng, công trình được duyệt, kết quả lựa chọn đơn vị thi công và kế hoạch giao vốn chi tiết cho dự án, ban quản lý xã tiến hành ký kết hợp đồng với đại diện của cộng đồng, tổ chức được giao để tổ chức thi công. UBND cấp huyện, xã có trách nhiệm cử cán bộ chuyên môn hỗ trợ thi công. Ban quản lý xã, ban giám sát đầu tư của cộng đồng xã có trách nhiệm giám sát trong quá trình thi công công trình. Ban quản lý xã tổ chức nghiệm thu công trình, thành phần gồm đại diện UBND xã, ban quản lý xã. Ban giám sát đầu tư của cộng đồng xã, đại diện cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể, tổ, nhóm thợ thi công, các thành phần có liên quan khác do UBND xã quyết định.

Nội dung và định mức hỗ trợ do UBND cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh ban hành theo các quy định hiện hành và điều kiện cụ thể của địa phương nhưng không cao hơn các định mức chi phí theo cơ chế đầu tư thông thường./.